Bregje (37) is privé-detective. Een superspannend beroep, vindt ze zelf.
Omdat ze alleen met haar man of baas over haar werk kan praten, voelt ze zich vaak alleen.
‘Ik zoek fraudeurs maar lieg tegen mijn eigen familie’
“Als kind leek boeven vangen mij wel wat. Helaas trok mijn lichaam de politieacademie niet. Enthousiast begon ik als nachtwaker, maar de werktijden braken mijn gezinsleven op. Het voelde of ik mijn dochters van 7 en 9 tekort deed. Ik wilde niet bekaf thuiskomen als hun wekker afging. Mijn man ving gelukkig alles op, maar het stak enorm.
Ik werkte een paar jaar als veiligheidsbeambte in een warenhuis, maar na een paar wilde ik vooruit en niet meer de hele dag rondjes draaien tussen de panty’s en zonnebrillen. In die tijd kreeg ik een baan aangeboden van een ex-collega die een detectivebureau wilde opzetten. Ik volgde cursussen, haalde mijn vergunning, en mocht mezelf privé-detective noemen. Zelf noem ik het overigens liever ‘particulier onderzoeker’, omdat het vak veel meer omvat dan in een regenjas achter een lantaarnpaal staan.
Ik onderzoek nu vrijwel alles wat te onderzoeken valt, bijvoorbeeld bedrijfsdiefstal, afpersing, stalking, overspel of alimentatiefraude. Dit werk is een droom. Geen dag is hetzelfde. Nog steeds kan ik me verbazen om mensen die zich beter voordoen dan ze zijn. Zo ontmaskerde ik ooit iemand die zei ernstig gehandicapt te zijn terwijl hij tijdens een vakantie rondjakkerde op een jetski.
Nobody
Mijn grote kracht is mijn uiterlijk. Dat klinkt een beetje lullig, maar juist mijn totaal onopvallende verschijning maakt mij goed in dit vak. Zo is er bij het binnenkomen in dit hotel totaal niet op mij gelet. Voordat ik mijn jas uitdoe, heb ik de hele zaak al gescand. Zo weet ik wie waar zit en uit welke hoek gevaar of onverwachte bewegingen kunnen komen. Ik zit ook altijd het liefst met mijn gezicht naar de ingang, of ik nu in functie ben of in privétijd met mijn gezin. Vanaf die plek zie ik namelijk iedereen binnenkomen en heb ik een beter overzicht.
Recherchewerk is vooral veel onderzoeken of observeren. Wanneer ik ergens post en mensen komen urenlang niet naar buiten -in ons vak zeggen we dan dat er ‘geen beweging is’-, duurt het wachten soms erg lang. Op dagen waarop ik vooraf al weet dat ik moet observeren, neem ik stapels brood mee om de dag door te komen. Als het dan langer duurt dan verwacht, heb je mooi pech. Dan zit je in je auto of in een speciaal videobusje te rillen onder een deken. En het blijft verschrikkelijk om achter een auto of in een lege limonadefles je behoefte te doen.
Mijn dagen zijn superspannend, maar erg onpraktisch. Het is een uitdaging om nooit vooraf te weten hoe je dag verloopt en hoe laat je weer thuiskomt. Belangrijke gebeurtenissen in het leven van mijn kinderen mis ik vaak. Dan post ik ergens op een parkeerplaats en weet ik dat ik succes heb als ik maar lang genoeg wacht. Op dit moment hebben we bijvoorbeeld een project waarbij er in een apparaat een zender is verstopt. Zodra iemand dat apparaat optilt, krijg ik een sms’je en moet ik er direct naartoe om het GPS-signaal te volgen. Zelfs als ik net aan het bellen ben of seks heb met mijn man.
Vrouw in fleece-vest
Behalve mijn man en baas weet niemand wat voor werk ik doe. Mijn dochters en vriendinnen denken dat ik werk als beveiliger en gewoon overdag ergens sta te posten om inbrekers te betrappen of verdachte zaken te rapporteren. Niemand verwacht dit beroep bij mij. Ik wil niet dat half Nederland weet dat mensen voor mij moeten uitkijken. Door mijn uiterlijk, hoe neerbuigend dit ook klinkt, kan ik vrijwel altijd overal onopvallend tussen staan. Mensen verwachten ook vrijwel nooit een vrouw. Je denkt bij een privédetective toch eerder aan een man in een regenjas en een snor dan aan een vrouw die in een fleece-vest een hond uitlaat.
Portugees avontuur
Een van mijn meest spannende opdrachten beleefde ik in Portugal. Een rijke man huurde me in om zijn vrouw te schaduwen. Het stel was getrouwd in gemeenschap van goederen en mevrouw wilde scheiden. Haar echtgenoot verdacht haar van een affaire met zijn beste vriend en tegelijkertijd compagnon. Mijn klant had de indruk dat het tweetal een slaatje uit hem wilde slaan, want met de helft van zijn zaak die zijn vrouw bij een scheiding toekwam, zou zijn zakelijk partner meer dan de helft bezitten en het voor het zeggen hebben. Toen zijn vrouw een weekendje wilde shoppen en hij een vliegticket vond naar Lissabon, kreeg mijn klant argwaan. Zijn vriend had namelijk een zakenreis naar Portugal aangekondigd. Ik moest uitzoeken of er sprake was van een liefdesrelatie. Ik boekte dezelfde vlucht als de vrouw. Onopvallend ging ik naast haar zitten in de boardingruimte. Op haar telefoon kon ik meelezen toen ze een Whatsappje typte. Tot zo, zin in je! las ik in het schermpje. In Lissabon dook ik weer op bij de bagageband, wat ze gelukkig niet vreemd vond. Voor de aankomsthal omhelsde ze de vriend van mijn klant en samen liepen ze de busterminal in. Snel besloot ik ook in de bus te springen. De dame bekeek me met argwaan en ik hapte naar adem. Na tien minuten wees de man in de richting van een steegje. Om niet op te vallen, stapte ik bij de volgende halte uit en sprintte terug naar het bewuste steegje. Het stel was ik kwijt. Mokkend liep ik door, tot naast me de schuifdeur van een bank open gleed. Ik kreeg een idee. Bij elk hotel dat ik passeerde, wapperde ik met mijn arm zodat de sensor van de schuifdeur me opmerkte en de deuren open gleden. In de lobby van een chic hotel betrapte ik het stel. Discreet nam ik met mijn telefoon wat foto’s. Later volgde ik ze nog naar een restaurant waar ik hen zoenend fotografeerde. Voor mij werd het een goede dag, maar dat was het dus niet voor drie andere mensen.
Van schuldgevoel heb ik nooit last. Dan zou het wel heel moeilijk worden. Als ik bij een onderzoek verdachte transacties of schimmige zakenpartners vind, adviseer ik mijn opdrachtgevers met een zuiver geweten niet in zee te gaan met iemand. Ook rapporteer ik met een stalen gezicht benzinedieven bij hun baas. Dan tankt iemand met een tankpas van de zaak de auto van anderen vol. Dat gaat opvallen en dan kom ik in actie. En ik lever geheime cameraopnames af waarop een warenhuismedewerkster de kassa-inhoud in haar zakken propt. Het is voor mij heel zwart-wit. Hoe verschrikkelijk iemands privésituatie ook is: als je strafbare feiten pleegt, zit je hartstikke fout.
Vernietigende rapporten
Het is moeilijk om zo’n groot geheim te hebben. Als mensen geïnteresseerd in mij zijn en vragen wat voor werk ik doe, lieg ik ze glashard voor. En ik blijf het vreselijk vinden om familie van frauderende minderjarigen in te lichten. Het gebeurt me regelmatig dat ouders dan zo teleurgesteld en verdrietig reageren dat zo’n gesprek me niet in mijn koude kleren gaat zitten. Laatst moest ik niet alleen de moeder van een zestienjarig meisje vertellen dat dochterlief geld had verduisterd. Ook hoorde ze van mij dat haar kind voor een loverboy werkte. Als het meisje geld gaf, was haar vriend liever voor haar. Daarom had ze bijna tienduizend euro van haar baas gestolen. Zo’n confrontatie is iedere keer weer verschrikkelijk. Onze rapporten veroorzaken vaak een lawine van ellende in iemands leven. Daar ben ik me iedere dag bewust van.
Meestal geef ik mijn rapporten zonder schuldgevoel aan mijn opdrachtgevers. Zo werd er in een verzorgingstehuis regelmatig van bejaarden gestolen. Het ging altijd alleen om geld. Dat raakte iedereen omdat de meeste verpleegkundigen juist erg lief en zorgzaam zijn. Oudere mensen laten een diefstal vaak zitten, willen geen problemen. Uiteindelijk besloot ik om een geheime camera te gebruiken. Die zitten verstopt in autosleutels, pennen en horloges. Ik legde een bril met een camera erin op een tafel die ik richtte op de kast waarin een dame die al vier keer was bestolen haar geld bewaarde. Het duurde bijna zeven weken, maar uiteindelijk was het raak. Een verpleegkundige van wie niemand het had verwacht, een oudere dame die altijd liedjes zong en spontaan rollen koekjes uitdeelde bij de koffiemomenten, snuffelde in de kast toen de bejaarde met haar kleinzoon wandelde. Eén tientje liet ze zitten, de twee briefjes van vijftig nam ze mee. Ze is direct ontslagen. Van zoiets maakt mijn hart een sprongetje.
En in een modeboetiek betrapte ik een verkoopster terwijl ze uit dozen nieuwe kleding twee kasjmier vestjes in de mouwen van haar jas stopte. Met de jas losjes over haar armen geslagen, verliet ze na haar dienst de winkel. Toen haar bazin haar confronteerde, vertelde ze huilend dat ze stal voor een grafzerk voor haar overleden oma. Toen ik het nazocht omdat haar bazin met haar te doen had, bleek oma nog springlevend! Haar werkgever heeft aangifte gedaan en er is uiteindelijk een taakstraf uitgedeeld.
En dan zijn er natuurlijk nog de opdrachten waarbij de werkomstandigheden gevaarlijk zijn. Als we criminelen schaduwen, ontdekken we soms onder een jas of in hun auto een vuurwapen. Dat is erg intimiderend. Dit soort zware jongens zijn vaak al op hun hoede voor de politie. Dan maak je soms de keuze om afstand te nemen of de politie te bellen. Dat is pijnlijk, vooral als ik er al weken werk in heb zitten. Toch trek ik me dan terug. Want hoe fantastisch ik mijn baan ook vind, mijn gezin is me heilig.”
Noot: om privacyredenen is Bregje een pseudoniem.
Dit interview stond eerder in Glamour
©EvelineKarman